Geir Kjetsaa'nın Dostoyevski biyografisi, ne Joseph Frank'ın devasa entelektüel coğrafyasında kaybolur ne de Stefan Zweig'ın ateşli psikolojik yorumlarının baş döndürücü girdabına kapılır; aksine, bu eser, yazarın hayatına sakin, ölçülü ve insani bir ölçekten bakan, güvenilir bir rehber niteliği taşır. Kjetsaa'nın temel amacı, Dostoyevski'nin etrafında örülen efsaneler ve aşırı yorumlar katmanını dikkatle soyarak, altındaki çelişkili, acı çeken ama aynı zamanda son derece canlı insanı ortaya çıkarmaktır. Bu kitapta, yazarın hayatı spekülatif teorilerin değil, mektupların, belgelerin ve somut tanıklıkların sağlam zemini üzerine inşa edilir. Onun kaleminde Dostoyevski, bir yandan kumar borçları ve ailevi sorumluluklar gibi son derece dünyevi dertlerle boğuşan bir aile babası, diğer yandan da sara nöbetlerinin mistik aurası içinde Tanrı ile hesaplaşan bir vizyoner olarak, tüm karmaşıklığıyla karşımıza çıkar. Eser, Dostoyevski'nin dehasını erişilmez bir dağın zirvesine yerleştirmek yerine, onu okurun yanına, anlaşılabilir ve dokunulabilir bir mesafeye getirir. Bu, Dostoyevski evrenine girmek isteyen bir okur için hem derinlikli hem de ayakları yere basan, aydınlatıcı ve dengeli bir başlangıç noktası sunan, titiz bir ustanın elinden çıkmış berrak bir portredir.
|
